Döyülən xanım öz haqqını axtaranda hansı yolla irəliləyə biləcəyini bilmir. Lazımlı haqlar cəmiyyət tərəfindən çox da bilinmədiyi üçün qadın evdə zorakılıq görəndə haqqını tələb etməyə çətinlik çəkir.
Bəzi qadınlar döyülərək öldürülür, qadın öz haqlarını bilsə, bu qədər zorakılığa məruz qalmaz bəlkə də. Zorakılığın fərqli növləri və fərqli çıxış yolları var. Zorakılığa məruz qalan xanımlar və ya tanışlarınız evdə zorakılıq görürsə, bu yolla irəliləməlisiz.
Zorakılığa qarşı lazımi haqlar
Keçən ilin mart ayında qanun çıxıb, qadına qarşı zorakılığn qarşısını almaq üçün edilən təklif artıq işləyir. İlk olaraq qadının sağlamlığı və gizliliyi qorunacaq. Sadəcə qadına deyil, zorakılığa məruz qalan kişiyə də cangüdən təyin olunacaq.
Şifahi şikayət yetərlidir
Ailə məhkəməsi şifahi şikayət edən xanıma cangüdən tələb edə biləcək. Yazılı şikayət istənilməyəcək. Şifahi şikayət və hədə-qorxu onların əlində olacaq.
Gizli evlər
Polisin ya da köməkçi polisin qərarı ilə insanlara aid gizli evlərə (polis evi, müəllim evi və s.) gətirilən zorakılığa məruz qalan insanlar heç bir axtarış olmadan qəbul ediləcəklər.
Sənət sahibi olmaq
Qorunan qadının öncə gizliliyi və sağlamlığı, daha sonra sənətə sahib olması üçün işlər görüləcək. Cəmiyyətin öyrənmə mərkəzləri fəal çalışacaq.
Hüquqi dəstək
Qorunan insana həm psixoloji, həm də hüquqi kömək ediləcək. Müdiriyyətin bu haldan xəbəri olacaq.
Bağça köməkliyi
Zorakılıq görən insanın iş yerinə, evinə, məktəbə yaxınlaşmamaq qərarı işə salınacaq. Uşağların bağçası dəyişiləcək və bu işdə xanıma kömək ediləcək.
Evdən uzaqlaşdırılacaq
Zorakılıq göstərən insan evdən uzaqlaşdırılacaq. Uzaqlaşdırma kifayət etməsə, xanımlar "İş yerimi dəyişdirin" deyə müraciət edə bilər.
Adı dəyişdiriləcək
Hakim tərəfindən verilən qərarla və qadının icazəsi ilə adı dəişdirilə bilər. Həyati təhlükəsi varsa, qadın məhkəmədən cangüdən istəyə bilər.
İcazəsiz ev satılmayacaq
Ev həyat yoldaşının adına olsa belə, qadından xəbərsiz ev satıla bilməz.
Silahı alınacaq
Zorakılıq göstərən insanın polis, ya da hərbçidirsə, adında olan silah alınıb, iş yerinə təhvil veriləcək.
Elektron zəncir sistemi
Hakimin qərarı ilə texnika işə salınacaq və zorakılıq göstərən insan hər zaman yoxlanacaq. Bu, ya elektron zəncir, ya da siqnalizasiya sistemi ilə olacaq.
Çarələr bir deyil, daha çoxdur
Yaşadığınız şəhərin polisinə, ya da birbaşa Ailə Məhkəməsinə müraciət edə bilərsiniz. 14 şəhərdə olan zorakılığın qarşısın alan və qoruyan mərkəzə gedə bilərsiniz. Başına iş gələcəyindən qorxan qadın birbaşa vəkil, ya da Ailə Məhkəməsinin hakiminin yanına gedə bilər. Bu işlər görülən vaxt pul tələb olunmur.
Hakim haqqı
Yaşadığınız şəhərin polisinə müraciət edin, maddi vəziyyəti yaxşı olmayanlar üçün hakim göndəriləcək. Həm hakim göndərilir, həm də ziyan çəkən qadın qorunur.
Cangüdən haqqı
Zorakılıq görən qadının yoldaşı içki aludəçisidirsə, müalicə edilməlidir. Əgər məhkəmə qərarı yoxdursa və qadın "Mənim qorunmaya ehitiyacım var" deyirsə, ona dediyi vaxt cangüdən təyin ediləcək.
Sığınma haqqı
Qadın yoldaşının əsəbindən qaçmaq istəyirsə, dövlət qadına qalmaq üçün yer təmin edir, sığınma evlərindən birinə göndərir. Belə də edə bilər: kirayə ev tutar, kirasını da dövlət bir müddət verə bilər.
Ərzaq dəstəyi
Yeni çıxan qanuna görə, dövlət tərəfindən xanıma günlük ərzaqlarla kömək ediləcək. Qadın "Yoldaşım evə gəlməsə, evə kim baxar?" sualı verməyəcək. Ailə Məhkəməsinin qərarı ilə kişi evin kirayə pulunu verəcək, amma evə yaxınlaşmayacaq.
Cangüdən
Əgər bir şəxs öldürülmə ilə hədələnirsə, məhkəmənin 6284 saylı qərarına görə, "Qadına gizli cangüdən verilir, qadının kimliyi gizli saxlanılır və başqa həyata hazrlanır".
Haqqımızı bilək, tələb edək!