Biri var idı, biri yox idi (yox, yox belə olmadı)... Söhbət erməni "dastanı"ndan gedirsə, o zaman belə başlamaq lazımdır: Biri yoxdu, elə o biri də, əzəldən yox idi, şərəf dərsindən yeddi il sinifdə qalan Samvel adlı bir canlı və Kirovakan əxlaqsızlıq texnikomunun məzunu olan Siranuş adlı bir varlıq mövcud idi...
Bu "dastanı" proloq şəklində yazmağa məni vadar edən, iki ay əvvəl Batum (qədim Türk şəhəri olduğu üçün arxasına i hərfi əlavə etməyə ehtiyac yoxdu) da qarşılaşdığım çirkin bir mənzərə səbəb oldu. Yay restoranlarından birində əylənən Samvel və Siranuş cütlüyünün Azərbaycan musiqilərini sifariş edərək erməni havasında atılıb düşmələri, bu da azmış kimi,bizim musiqiləri öz mahnıları kimi təqdim etmələri bu tayfanın necə abırsız olduğunu bir daha ortaya qoydu. Onlara nə isə sübut etmək, nə isə demək mənasız və yersiz idi. Özlərini hər zaman "böyük", "ağıllı", "müdrik" kimi göstərməyə çalışan bu bic tayfa, həmişəki kimi yenə də bambılı vəziyyətinə düşdü. Əyləncəli gecənin gürcü aparıcısı Samveldən bizim musiqilərdən bir-iki beyt oxumasını xahiş etdikdə, Samvel və Siranuş cütlüyü Pəncab öküzləri kimi gözlərini döyüb,cavab verməyə belə bir kəlmə tutarlı söz tapmadılar...
Kökləri Ari tayfalarının beşinci kastasına gedib çıxan ermənilərdə insanlıq xaricində hər nə desən var. Bu, o tayfalardır ki, Hindistanda körpə qız uşaqlarının ən çox təcavüzə məruz qaldığı yerlərdə məhz onların mövcudluğu hökm sürür. Bu, o tayfalardır ki, onlar digərlərinə bir şikar kimi baxır. Bu, həmin tayfalardır ki, onlar sudan yalnız məişətdə içki kimi istifadə edir, il ərzində yalnız bir dəfə Qanq çayına girməklə illik hamam problemlərini həll edir. Bəli, yanı başımızda yer verdiyimiz, süfrəmizin artıqları ilə bəslənən erməni kimi tanıdığımız bu tayfa, mənşəyini və mənbəyini həmin arilərdən almışdır. Hətta, danışıqlarında bu günədək saxlanan kifayət qədər oxşar sözlər də vardır. Arilərin beşinci kastasına mənsub olanlarla ermənilərin ən öndə olan ortaq bir nöqtəsi var ki, o da oğurluğu "müqəddəs" peşə kimi qəbul etmələridir. Önəmli deyil, istər torpaq olsun, istər sənət olsun, istər var-dövlət olsun, yetər ki, bunları oğurlamağı bacarasan. Hər bir xalqın, hər bir millətin müqəddəs dəyərləri, qiymətli adət - ənənələri olduğu kimi, bu tayfa və ondan törəyənlərin də əsrlərdən bəri qoruyub saxladığı "ənənələr" var. Bunlar: Oğurluq, Biclik, Əxlaqsızlıq və acımasızca olan xəyanətdir. Çağdaş zamanımızda biz bu sadalananları bic, hiyləgər, oğru Samvelin və ismət və namusdan zərrə qədər nəsibini almamış Siranuşun simasız simalarında daha bariz şəkildə görürük. Ötən zaman içərisində bir daha əmin oldum ki, erməni təfəkkürü nə qədər bicliklə, hiylə ilə mayasını yoğursa da, bir o qədər də, gic və xəstə hüceyrələrin əhatəsində qərar tutub. Heç bir zaman imkanları ilə iddiaları üst-üstə düşməyən bu çürük toplum yaşamlarını yalnız başqalarına zərər vermək üzərində qurub. Bizim üçün ari tayfalarına mənsub bu pinti erməni toplumu nə məna kəsb edir? Sadalamaqda fayda var: Qarabağımızı hələ də, özünə "vətən" zənn etmə xəstəliyi və bu xəstəliyin daşıyıcıları olan boş boğaz erməni "lobbisi", Kasparyan Rozanın bir zamanlar İstanbuldakı on beşdən artıq leqal fəaliyyət göstərən priton yuvası, Brüsseldən oğurlanan böyük tunc fiqurların Yerevanın mərkəzi parkına yerləşdirilmə olayı və daha nələr,nələr...Samvel və Siranuşun "dastanı"nda yer alan mövzunun ana xətti oğurluqda başlar əxlaqsızlıqda sona çatar,ortada olan isə, biclik,hiylə və nankorluqdur...
