Moruqlu kəndi çox ucqar bir məkanda yerləşdiyindən ölkədə baş verən elmi-texniki tərəqqi bu yerlərə çox gec gəlib çatırdı.
Baxmayaraq ki, televizorun yayımlanmasından beş-altı il ötmüşdü, hələ də Moruqlu kəndində bir-iki ailədən başqa bu yeni ixtiradan istifadə edən yox idi. Bu həm də maddi imkanla bağlıydı. Yaşlı adamlar televizor almaq istəmirdi ki, uşaqlar işləməyəcək, bütün gün oturub televizora baxacaq. Orta nəslin isə o qədər imkanı yox idi ki, televizor alsın.
Murad kişi uşağına məktəbdə rübü əlaçı qurtaracağı təqdirdə televizor alacağına söz vermişdi. Bir qədər imkanı olduğundan sözünə düz çıxıb televizor aldı. Həmin gün evdə hamı sevindi. Uşaqlar həyətdən qaçıb televizorun başına yığışdı. Hamı maraqla karton qutuda olan televizora baxır, oradan nə çıxacağını maraqla gözləyirdi. Uşaqlardan kimsə əlini uzadıb qutuya toxunmaq istədikdə Murad kişi tez onun üstünə qışqırdı:
- Ay uşaq, əlini çək, xarab edərsən.
Sonra özü qutunu açdı və televizoru qutudan çıxardı. Stolun üstündə televizorun yerini rahatlayıb kabelini qoşdu. Televizoru yandırıb gözlədi. Təzə olmasına baxmayaraq televizorun yalnız ekranı ağardı. Onu mağazada yoxlayıb almışdı. Düşündü ki, yəqin onu aldadıblar. Nə etmək lazım olduğunu bilmədiyindən yenidən televizoru söndürdü. Uşaqlara bərk-bərk televizora toxunmamağı tapşırıb, usta Tahirin evinə yollandı. Usta Tahir ucaboy, enlikürək, orta yaşlı yaraşıqsız bir kişi idi. Saçının ön hissəsi sonradan tökülmüşdü. Rayon mərkəzində televizor ustası işləyirdi. Bazar günü olduğundan evdə idi. Murad kişi ilə zarafatı da vardı. Gəlişinin səbəbini bildirən Murad kişiyə məsləhət verməli oldu:
- Bu gün evdə işim çoxdu. Ola bilməz ki, təzə televizor işləməsin. Sən ona antena qoşdunmu?
- Xeyr - deyə Veysəl kişi başını qaşıdı.
- Onda sənin işin mənlik deyil, bu işi sənin dostun usta Tələt bacarır. Ona get de, damın üstə çıxıb antenanı qoşsun. Məndə hazırı var. Sonra vaxtım olanda bir qonaqlıq verərsən,- deyən usta Tahir indidən işini ehtiyatlı tutdu.
Murad kişi dedi:
-Ayıb deyil, sən məni qonaqlıqlamı qorxudursan?
Sonra usta Tahir hazır antenanı gətirib Murad kişiyə verdi və televizora necə qoşulacağını təkrar-təkrar izah etdi. Hər şeyi yerli-yataqlı başa düşən Murad antenanı götürüb evə gəldi. Bildi ki, usta Tələt də yemək-içməksiz bu işi düzəldən deyil. Ona görə də evdə tapşırdı ki, beçələrdən birini kəsib kartofla yaxşı qızartsınlar, bir azdan gələcək.
Özü isə usta Tələtin evinə yollandı. Usta Tələt bədəncə dolu olsa da, bəstəboy olduğundan xeyli kök görsənirdi. Kənddə evlərin damını çatır, taxta işlərini görürdü. Murad kişi ilə çox möhkəm zarafatları vardı...
... Bir dəfə heyvan növbədən qayıdanda usta Tələtin bir çəpişi təsadüfən Murad kişinin evinə getmişdi. Veysəl kişi uşaqlarından öyrəndi ki, bu çəpiş usta Tələtindir. Onu tez kəsdi və bir budunu da oğlundan usta Tələtə göndərdi. Uşağa tapşırdı:
- Tələt əminə deyərsən ki, atam dedi bunu öz malı kimi yesin.Özü də üç dəfə təkrar deyərsən.
Bu hadisədən bir neçə həftə keçmişdi. Bir gecə saat 12 radələrində Usta Tələt yolunu Murad kişinin evindən saldı. Bir qədər içdiyindən kefi kök idi. Murad kişi yatmasa da artıq yerinə uzanmışdı. O, yataqdan qalxmadan usta Tələtlə bir qədər zarafat etdi. Sonda usta Tələt əl çəkmədi ki, bu saat ona bir beçə kəsəsiən, yoxsa gedib bütün toyuqları özü kəsəcək. Muradl kişi onu daha da qızışdırmaq üçün:
-Ayə, səndə o bacarıq hardan, hünərin var dur kəs - deyir.
Çox söhbətdən sonra Usta Tələt yıxıla-dura ayağa qalxır və tövləyə tərəf gedir. Murad kişi onun tövlə qapısından içəri girdiyini görən kimi tez gəlib qapını çöldən bağlayır. Bunu başa düşən Usta Tələt tövlədən çıxmaq istəyir. Lakin qapı bağlı olduğundan çığırmağa başlayır. Qışqırmağının heç bir xeyri olmadığını görüb, hirsindən başlayır bir-bir toyuqları tutub kəsməyə. Sonra isə heyvanların axurunda yıxılıb yatır.
Səhər usta Tələt getdikdən sonra tövlədə 22 toyuğun leşi və toyuqları kəsdiyi xüsusi düzəldilmiş cib bıçağı qalır...
...Usta Tələt evdə idi. Pəncərə düzəldirdi. Murad kişini görən kimi işini yarımçıq qoyub, onu çaya dəvət etdi. Lakin Murad kişi gəlişinin səbəbini izah edib tələsdiyini bildirdi:
- Uşaqlar evdə həsrətlə gözləyir. Gərək bu gün televizoru qoşaq.
Bu sözdən sonra usta Tələt evə keçib paltarını dəyişdi və Murad kişi ilə birgə evindən çıxdı. Yol boyu Murad kişi ilə zarafat edən Usta Tələt məsələnin nədən ibarət oldğunu tam aydınlığı ilə başa düşdü. Bir müddət öz-özünə güldü. Evə çatanda isə özünü o yerə qoymayıb, ev yiyəsi kimi hərəkət etdi. Qapıdan içəri daxil olan kimi salamsız-kalamsız uca səslə qışqırdı:
- Ayə, Allahsız uşağı, gətirin görüm yeməyə nəyiniz var? - deyə qolunu çirməyib stolun başına keçdi. Onun bu hərəkəti Murad kişinin pisinə gəldi. O, Usta Tələtin bu hərəkətini cavabsız qoymamağı düşündü. Özlüyündə hirslənsə də bunu biruzə vermədi. Usta Tələtin hərəkətlərinə məhəl qoymadan həyətə düşüb əllərini yuyaraq evə döndü. Bu vaxta qədər bayaqdan hazırlanmış yemək və araq stolun üstünə qoyulmuşdu. Murad kişi içəri daxil olanda Usta Tələt arağı açaraq özünün stəkanını doldurmuş, süfrədə olan kartofla qızardılmış toyuğun budundan bir dişləm alıb öz boşqabına qoymuşdu. Bu halı görən Murad kişi özünü saxlaya bilməyib əlini silə-silə:
- Ay Allah evini yıxsın, ay görməmiş oğlu, bu yemək də sənin üçündür, bu araq da. Ancaq əvvəl dur bu televizoru işlədək. Ömründə bir yenilik olsun. Televizora baxa-baxa yeməkdən yeyək, araqdan vuraq, - deyə Usta Tələti qınadı.
Murad kişinin söylədikləri ustanın ağlına batdı. Bir tərəfdən də o, hələ indiyə qədər Murad kişinin dediyi kimi, ömründə yeyib içə-içə televizora baxmamışdı. Bu həvəs onu yeməyini yarımçıq qoymağa vadar etdi. O, əllərinin yağını silərək ayağa durdu. Bayıra çıxıb Murad kişinin gətirdiyi antenanı və lazımi alətləri götürüb nərdivanla evin damına çıxdı. Elə təzəcə işə başlayırdı ki, Murad kişi nərdivanı götürdü. Usta Tələt səbəbini soruşdu. Murad kişi:
- İndi bilərsən - deyib evə keçdi və böyük oğlu ilə birlikdə yemək düzülmüş stolu həyətə çıxartdı. Stolu elə yerə qoydu ki, damın üstündən Usta Tələt onu aydın görsün. Usta Tələt isə hələ də nə baş verdiyini anlamır, dəli kimi tez-tez qışqırır, daha bir nəfərin köməyinin lazım olduğunu söyləyirdi. Murad kişi stolda oturub yeməyə başlayanda Usta Tələt tələyə düşdüyünü anladı. Hərdən qışqırıb, bağırsa da Murad kişi bunu qulaqardına vururdu. Hətta araq stəkanını doldurub onun şərəfinə sağlıq da deyirdi. Bütün bunlar Usta Tələti daha da əsəbiləşdirirdi. Lakin nə etmək olardı? Damdan aşağı düşmək mümkün deyildi. Əlac Murad kişinin insafa gəlməsini gözləməyə qalırdı. Murad kişi isə yeməyi yeyib, arağı içəndən sonra evdə tapşırıq verdi ki, mən gələnə qədər heç kim nərdivanı dama qoymasın. Sonra o, evdən çıxıb getdi. Damın üstündə qalan Usta Tələt öz-özünə gah söylənir, hərdən dodaqaltı mızıldanır, arabir Murad kişinin qarasınca danışır, bəzən də özünü qınayırdı.
Çayxanaya gələn Murad kişi ona lazım olan adamların burada olduğunu görüb, salam-kəlamdan sonra onlara meymun tutduğunu bildirdi. Onun bu sözlərinə əvvəlcə heç kim inanmadı. Bundan istifadə edən Murad kişi:
- Kim inanmırsa, onunla bir yeyib-içməkdən mərc gələ bilərəm, - deyib söhbəti eşidənlərin hamısını inandırmaq istədi. Marağını gizlədə bilməyən Xalıqverdi kişi tez dilləndi:
- Oğul, gör neçə yaşım var, nəinki bu kənddə, heç bizim rayonda meymun olduğunu eşitməmişəm. Sən indi bizi əfəlmi, yoxsa səbatsızmı hesab edirsən?
- Onda mərc gələk, durun gedək öz gözlərinizlə görün, - deyən Murad kişi daha ciddi görkəm aldı. Onun bu sözlərindən sonra artıq heç kimdə şübhə yeri qalmadı. Hövsələsini basa bilməyən Malik:
- Əşşi, bir yemək nə böyük şeydir ki, bundan ötrü ürəyimizi üzürsən. Gedək baxaq, əgər doğru desən, qonaqlığın məndən, - deyərək məsələyə tez aydınlıq gətirilməsi üçün çayxanada olanların hamısının Murad kişinin evinə getməsini istədi. Yol boyu hamı müxtəlif suallar verir, marağını gizlədə bilmirdi. Dəstəylə gələn insanlar Murad kişinin evinə yaxınlaşanda damın üstündən Usta Tələtin səsinin gəldiyini eşitdilər. Malik özünü saxlaya bilməyib:
- Bu ki, Usta Tələtdir, - deyə təəccübləndi.
Nərdivanı qoyub Usta Tələti damdan endirdilər. Hamını gülmək tutmuşdu. Özünü sındırmayan Usta Tələt hamının eşidəcəyi bir səslə deyirdi:
- Ayə, mənə deyən gərək, ay köpəyoğlu, baban televizora baxa-baxa yeyib-içib, yoxsa atan? Qabağında hazır yeməyini ye, arağını da iç, sənə televizor lazımdır?
Sonu