Yazar.in saytının "5 Sual, 5 Cavab" layihəsində bu dəfəki qonağımız Nikbin Qasımlıdır.
SUAL 1: Müxtəlif mövzularda və müxtəlif formalarda yazsanız da, yazılarınızı birləşdirən cəhət sərbəstliyinizdir. Bu sərbəstlik haradan gəlir?
CAVAB 1: Əslində mən müxtəlif mövzularda yox, həyatın özündə diqqətdən kənarda qalan və ya yaşamın içərisində gizli olan mövzulardan yazıram. Düz deyirsiniz, məncə, “yazar” sözünün rəmzi mənası elə “sərbəstliyin” özündən xəbər verir. Əlbəttə ki, bir şərtlə. Yazar yaradıcılığında fərd kimi sərbəst ola bilər, amma şəxsi həyatında fərd qismində sərbəstlik, mənim düşüncəmə görə nizam-intizam qaydalarına təmamilə ziddir. Belə nüansları nəzərə almaq lazımdır. Hə, bu arada deyim ki, sonuncu hədəfləyici sual daha maraqlıdır: - “Bu sərbəstlik haradan gəlir?” Əvvala, söyləyim ki, hüman, yəni insan faktorunu özündə əhatə edən funksional predmetlər, daha çox toplumdan, fərdi qruplardan və ya ailədən qaynaqlanır. Hər kəs bunlardan birinə sahib olarsa, o zaman sərbəstliklə yanaşı, azad fikrə də sahib ola bilər. Misal üçün, bizim ailə, mənim fikrimcə, çox demokratik hüquqlar çərçivəsində yaşayır, mən də ailəmizin tərkibində yetərincə özgür olmağı bacarmışam. Bunun üçün birinci olaraq atama, sonra da anama minnətdaram. Hərçənd ki, qardaşım məndən tam fərqli birisidir. Onu da qınamıram. O ki mən deyil. Ancaq bu günədək bir az xoşbəxtəm, çünki yazılarımın ilk oxucusu həmişə atam olub. Məhz hər dəfə hansısa saytların birində yazılarımın biri yayımlanarkən, elə həmin axşam evimizdə mənim yaradıcılığım barəsində ciddi müzakirə müstəvisi yaranır. Əsas da pornoqrafik yazılarım yayımlananda. (gülür)
SUAL 2: Yaradıcılığınızda kimlərin təsirini hiss etmisiniz?
CAVAB 2: Yox, təsirlənmək deməzdim buna, çünki yazar kiminsə yaradıcılığından təsirlənirsə, o, heç vaxt öz istiqaməti çərçivəsində özünün müstəqil yaradıcılığını yarada bilməyəcək. Əvvəl yadımdadır ki, hamı çox kitab oxu, onda biliyin, savadın artacaq deyirdi. İndi isə özüm çox yaxşı dərk edirəm ki, kitab oxumaqdan da artıq gəzmək, insanların arasında olmaq və onlardan mövzu toplamaq lazımdır. Əsər bayırdadır, dörd divarın içərisində isə sadəcə hüznlü matəm vardır. Bu qədər...
SUAL 3: “Çarşablı” adlı hekayənizdə hadisələr, bir qədər, mürəkkəb məcrada cərəyan edir. Sizi belə bir hekayəni yazmağa nə vadar etdi?
CAVAB 3: Sözün doğrusu, mənim bu hekayəmdən əvvəl “Tənha Qadın”, “Otuz bir gün” və “Vilmer” adlı hekayələrim müxtəlif ədəbi saytlarda yayımlanmışdı. Amma “Çarşablı” qədər fərqli olmadı. “Çarşablı” bunlardan çox fərqləndi. Özüm əminəm ki, bu hekayəmi təmamilə başqa, yəni daha dəqiqi desəm “Səmavi üslubda” yazmışam. Təxminən 7-8 nəfərə yaxın gənc yazar dostum var ki, onlar arada mənimlə əlaqə saxlayır, məni ruhlandırırlar ki, bunun davamını yaz. İndiyədək açığını desəm, mən hələ belə xoş təəssüratla qarşılanmamışdım, mümkün oxucu kütləsi qarşısında. Dəyər az da olsa, hələlik var, deməli. “Sizi belə bir hekayəni yazmağa nə vadar etdi?” sualına isə qarşılıq olaraq, mən də sizə bir sual verim: Siz adam öldürə bilərsiniz? Yox, məncə. Mən də öldürə bilmərəm. Amma mən necə öldürməyi arzuladığımı “Çarşablı” da yetərincə yazıram. Nə yalan danışım ki, bəzən yazar bədii təsvirləri real təsvirlərlə əvəzləməyi ağlının ucundan keçirir. Ümumiyyətlə, “Çarşablı” estetika və lajostika ənənələrini özündə daşıyan hekayə motividir. Mən bir yazar kimi həmin hekayədə obrazları səmaviyyətə, hürrə, ən əsası da daxili etirazlara uyğun tənzimləmişəm. Paxıl bir tanışım var, deyir ki, “Çarşablı”nı növbəti hissələrdə ya öldür, ya da həbs etdir. Ancaq o unudur ki, əsl yazar özünü öldürər, lakin həmin yazar heç vaxt özünün yaratdığı qəhrəmanı öldürməz.
SUAL 4: Şeiri daha çox sevirsiniz, yoxsa hekayəni?
CAVAB 4: Əlbəttə, şeir. Təsəvvür edin ki, siz bərk sevirsiniz və sevdiyiniz sizi tərk edir, həmin anda ağlamağı cəsarətiniz, qürurunuz özünə sığışdırmır. Onda çəkilirsiz bir kənara. Və sizin bütün acizliyiniz yalnız gözəgörünməz Allaha agah olur, başqa heç kimə. Həmin an zənn edin ki, belə bir şeir yazırsınız:
sevgilim;
sən mənim günahlarımı yu,
eybi yox;
mən sənin ayaqlarını yuyaram...
sənin yaxşılığını ödəmək üçün...
Bir də ki, məni tanıyanlar çox yaxşı bilir ki, mən həddən ziyadə içkini çox sevən insanam. O gün olmur ki, içməyim. Onu da deyim ki, həddən artıq alkoqolizmə də meyilli deyiləm, əlbəttə. Amma içkinin və siqaretinin şeytani dünyanın əsas ziyanverici, zərərverici aləti olduğunu mükəmməl səviyyədə dərk edirəm. Buna görə də şeytanı da yola gətirmək üçün şeytani yoldan istifadə etməyi labüd hesab edirəm. Bəzən yaxşı şeirlər içkili halda dünyaya gəlir, əsl şeirlərin isə adı olmur...
SUAL 5: Ədəbiyyatla maraqlananlara hansı kitabları oxumağı məsləhət görərdiniz?
CAVAB 5: İstərdim ki, Azərbaycanın “Kafkası” olum, elə ancaq və ancaq mənim əsərlərimi oxusunlar. Qadın oxucularımın sayının artmasını çox istərdim. Ona görə ki, qadınlar həmişə dərin hissiyata sahib olurlar. Mən də hissiyyatlı və dünya görüşü geniş olan insanların, daha doğrusu zərif cinsin nümayəndələrinin ətrafımda çox olmasını istərdim. Amma, bu, biraz xülyadır, təbii ki. Qaldı ki, hansı kitabı oxumağı məsləhət bilməyə... Frans Kafkanın “Ölülərin qonağı” novellası var, onu oxusunlar. Daha sonra mənim zövqümcə ən samballı əsər olan Dostoyevskinin “Şeytanlar” romanıdır. Məncə, bunları oxumağa dəyər. Əlbəttə ki, oxucular mənim də yazılarımı oxumağı unutmasınlar. (gülür)